E-Commerce Trend อะไรที่คาคว่าจะเกิดขึ้นบ้างในปี 2021

คำถาม?
: ในปี 2021 สิ่งที่คาดว่าจะเกิดขึ้นสำหรับธุรกิจ E-Commerce จะมีอะไรบ้าง

ปี 2020 ผ่านไปแล้ว หากจะเรียกว่าปี 2020 เป็นปีที่มีเรื่องใหญ่ๆเกิดขึ้นมากมายจนแทบจะจำไม่ได้ สำหรับในธุรกิจ E-Commerce ก็เช่นเดียวกันมีเรื่องเกิดขึ้นมากมาย ให้กับกลุ่มผู้ประกอบการได้ปรับตัวกันตลอดเวลาไม่เว้นเดือน ทั้งในเรื่องของการแข่งขันที่รุนแรง ทั้งในเรื่องของการเข้ามาของโรงงานจีนอย่างมากมาย ในประเทศไทย จนทำให้ผู้ประกอบการ E-Commerce ในไทยยอมถอยออกจากตลาดไปหลายๆราย ในปีที่ผ่านมา มี Logistic หน้าใหม่เติบโตมีชื่อเสียงขึ้นมาหลายๆบริษัท นับว่าแม้โลกจะโหดร้าย แต่สำหรับธุรกิจ E-Commerce ก็ยังคงรักษาอัตราการเติบโตได้เป็นอย่างดี

สำหรับปี 2021 คิดว่าจะเป็นอีกปีที่จะต้องติดตามไม่น้อยไปกว่าปี 2020 ต้องมีเรื่องให้กลุ่มผู้ประกอบการได้ปรับตัวกันไม่เว้นเดือนอย่างแน่นอน แน่นอนว่าสำหรับผู้ประกอบการ E-Commerce รู้กันดีว่าการทำนายอนาคตย่อมเปล่าประโยชน์สำหรับโลก Digital เพราะความเป็นจริงที่เกิดขึ้นมักจะแต่งต่างเสมอ บางอย่างที่เหล่า นักวิเคราะห์ได้คิดออกมา ก็อาจจะเกิดขึ้นหรือบางเรื่องอาจจะไม่เกิดขึ้นเลย เพราะว่าโลกของ Digital เคลื่อนที่เร็วมาก และเปลี่ยนแปรงได้เร็วมากๆเช่นกัน

สำหรับบทความในวันนี้ผมจะไม่ได้มาทำนายอนาคตให้พวกท่านผู้อ่าน แต่จะมาแบ่งปันความคิดเห็นมุมมองจากประสบการณ์ ซึ่งทุกอย่างที่เขียนขึ้นมา 10 ข้อ แน่นอนว่าอาจจะเริ่มต้นแล้ว เกิดขึ้นมาแล้ว แต่ยังไม่ชัดเจนผมจึงจะเขียนขึ้นมาให้เห็นชัดเจนว่าสิ่งที่จะเกิดต่อไปนี้จะมาอะไรที่ส่งผลกับพวกเราผู้ประกอบการ E-Commerce บ้าง

ข้อที่ 1 : COVID ระลอกใหม่จะนำพาคู่แข่งเข้ามามากขึ้น

อธิบาย : หากมีการล็อคดาวน์เกิดขึ้นอีกรอบ ผู้คนจะต้องอยู่บ้านมากขึ้น หลายหลายคนอาจจะตกงาน ซึ่งจุดนี้เองอาจจะทำให้หลายคนมาประกอบธุรกิจขายของออนไลน์กันมากขึ้น ในหลายหมวดหมู่สินค้า ผลที่ตามมาก็คือการไหลเข้ามาของคู่แข่งมากขึ้น แน่นอนว่าผลกระทบจากการแข่งขันที่มากขึ้นก็คือการเข้ามาทำให้ราคากลางของสินค้านั้นนั้นถูกลง

เราจะปรับตัวอย่างไร : หากกลยุทธ์ของท่านคือเพิ่มส่วนแบ่งการตลาด ก็ให้แข่งขันด้านราคา หากกลยุทธ์ของท่านคือเก็บฐานลูกค้าเก่า ก็ให้แข่งขันด้านบริการและคุณภาพเป็นหลัก ส่วนราคาก็ทำให้ได้เท่ากับค่าเฉลี่ยของตลาด หากลองคำนวณดูแล้วไม่สามารถลดราคาลงกว่าเดิมได้เพราะรับต้นทุนไม่ไหว ก็ให้เน้นหลักไปที่การขายในจำนวนที่มากขึ้นต่อหนึ่งรายการขาย (ต้นทุนจะต่ำลง)

ข้อที่ 2 : ผู้ผลิตจะมาเป็นผู้ขายปลีกกันมากยิ่งขึ้น

อธิบาย : เนื่องจากโลก Digital ทำให้การติดต่อโดยตรงกับลูกค้า End User ทำได้ง่ายยิ่งขึ้นผ่านช่องทางต่างๆ การที่ผู้ผลิตจะลงมาเล่นเป็นผู้ค้าปลีกเองก็ทำได้ไม่ยากในยุคปัจจุบัน และสร้างผลกำไรมากขึ้นให้แก่บริษัท การทำตั้งแต่ต้นน้ำจนถึงจัดจำหน่ายจะทำให้ควบคุมขบวนการคุณภาพการบริการได้เป็นอย่างดี จึงทำให้โรงงานผู้ผลิตต่างๆ อยากเข้ามาเป็นผู้จัดจำหน่ายกันมากขึ้นเรื่อยๆ

เราจะปรับตัวอย่างไร : หากท่านเป็นผู้ผลิตอยู่แล้ว ควรลงมือศึกษาความเป็นไปได้ในการลงมาเปิดช่องการขาย เพราะจะเป็นหนึ่งในฐานที่ช่วยให้บริษัทสร้างความเข้มแข่งได้ ไม่ต้องพึ่งพาค้าปลีกอื่นๆ ที่นับวันมีสภาพเศรษฐกิจที่ไม่แน่นอน หากท่านเป็นค้าปลีก ก็ควรจะปรับตัวอย่างรวดเร็ว ให้มองกลับมาดูว่า เรายังมีความสามารถในการแข่งขันหรือไม่ หากไม่มีเหลือใดๆแล้ว ให้รีบปรับโครงสร้าง หาตัวสินค้าอื่นๆ ที่ยังคงมีความสามารถในการแข่งขันอยู่มาจำหน่าย เพื่อเป็นแผนสำรองหากการเข้ามาของโรงงานทำให้สินค้าหลักนั้นไม่สามารถแข่งกับเขาได้ และเสียลูกค้าไป

ข้อที่ 3 : โรงงานและผู้ค้าชาวจีนจะบุกไทยมากขึ้น

อธิบาย : แม้ปี 2020 เราก็พอจะได้เห็นกันบ้างแล้วว่า มีคนจีนเข้ามาขายสินค้าใน Platform ต่างๆในไทย ทำให้ค้าปลีกคนไทยหลายๆองค์กรปรับตัวแข่งขันกันไม่ทัน อันเนื่องมากจากการเข้ามาทำธุรกิจในประเทศไทยมีต้นทุนต่ำ Logistic จากจีนรวดเร็ว จ่ายภาษีน้อย จึงส่งผลให้ผู้ค้าจีนเข้ามาในบ้านเรามากยิ่งขึ้น

เราจะปรับตัวอย่างไร : ข้อนี้จะมีข้อแนะนำเหมือนกับข้อที่แล้ว เราควรจะปรับตัวอย่างรวดเร็ว ให้มองกลับมาดูว่า เรายังมีความสามารถในการแข่งขันหรือไม่ หากไม่มีเหลือใดๆแล้ว ให้รีบปรับโครงสร้าง หาตัวสินค้าอื่นๆ ที่ยังคงมีความสามารถในการแข่งขันอยู่มาจำหน่าย เพื่อเป็นแผนสำรองหากการเข้ามาของโรงงานงานทำให้สินค้าหลักนั้นไม่สามารถแข่งกับเขาได้ และเสียลูกค้าไป

ข้อที่ 4 : Logistic จะยิ่งขึ้น จะเร็วยิ่งขึ้น

อธิบาย : เราจะเห็นว่าในปี 2020 มี Logistic หน้าใหม่เข้าในตลาดและเติบโตอย่างมหาศาล อาทิเช่น Flash Express นอกจากนั้นการขนส่งข้ามประเทศมีประสิทธิภาพและราคาที่ดียิ่งขึ้น การที่ Logistic ดีขึ้นให้ทั้งผลดีและผลเสียแก่เรา ข้อดีคือเราจะมีต้นทุน Logistic ที่ต่ำลง และมีคุณภาพขึ้น สร้างความพึ่งพอใจแก่ลูกค้า ข้อเสียคือการเข้ามาของโรงงานจีนง่ายขึ้น เพราะเนื่องจากหากคนไทยสั่งสินค้าจีน อาจจะได้รับสินค้าภายใน ไม่ถึง 1 สัปดาห์

เราจะปรับตัวอย่างไร : ให้เรา Update ขนส่งที่บริการเราอยู่เสมอว่ามีบริษัทไหนราคาต่ำลง เพื่อที่เราจะได้รับผลประโยชน์มากที่สุดจากส่วนนี้

ข้อที่ 5 : ลูกค้าจะสั่งสินค้าผ่านเว็บไซต์กันมากยิ่งขึ้น

อธิบาย : ในข้อนี้เป็นสถิติที่เก็บจากบริษัทของผมเอง ซึ่งการสั่งซื้อผ่านช่องทางเว็บไซต์ได้มีมากขึ้นอย่างมีนัยยะสำคัญ ซึ่งเกิดมาจากลูกค้าได้รับรู้ว่าการสั่งซื้อผ่านทางเว็บไซต์ในปัจจุบันสะดวกและง่ายยิ่งขึ้น พร้อมข้อมูลที่มีอย่างมากขึ้น จึงสะดวกกว่าไป Chat ถาม

เราจะปรับตัวอย่างไร : องค์กรไหนยังไม่มี Website ก็ลองเริ่มสร้างตั้งเอาไว้เพื่อรับกับกระแสนี้

ข้อที่ 6 : ลูกค้าตอบสนองกับคำว่า Promotion น้อยลง

อธิบาย : ในปัจจุบันเราจะเห็นได้ว่าร้านค้าต่างๆ แทบจะมีโปรโมชั่นทุกวัน ลดนั้นนี้ กันตลอดเวลา ส่งผลให้ลูกค้าตอบสนองต่อโปรโมรชั่นน้อยลง เพราะรู้ว่าจะมีลดนั้นนี้ตลอดเวลา

เราจะปรับตัวอย่างไร : คิดกลยุทธ์ทางการตลาดที่แปลกใหม่ไม่ซ้ำคนอื่นในตลาด

ข้อที่ 7 : ฟรีค่าจัดส่งยังใช้ได้ดี

อธิบาย : ผมเคยทำวิจัย โดยแบ่งร้านค้าเป็น 2 ร้าน ร้านแรกแบบฟรีค่าจัดส่ง อีกร้านหนึ่งคือราคาสินค้า + ค่าจัดส่ง ปรากฏว่าอัตราการสั่งซื้อของร้านที่ฟรีค่าจัดส่งมีสูงกว่าและปิดการขายได้ง่ายกว่า

เราจะปรับตัวอย่างไร : คิดกลยุทธ์การทำราคาแบบฟรีค่าจัดส่งมาเป็นตัวเลือกให้กับกลุ่มลูกค้า

ข้อที่ 8 : กลุ่มลูกค้าองค์กรจะเข้ามาจัดซื้อผ่าน E-Commerce กันมากยิ่งขึ้น

อธิบาย : จากปีที่มามีผลวิจัยว่ากลุ่มลูกค้า B2B เข้ามาทำธุรกรรมแบบช่องทาง E-Commerce กับมากขึ้นกว่าเดิมเป็นอัตราที่สูงกว่าปีไหนๆที่ผ่านมาเมื่อเทียบกับการเติบโตกับการจัดซื้อผ่านช่องทางแบบดังเดิมหรือการเรียกฝ่ายขายไปขายสินค้าที่บริษัท ซึ่งเทรนดังกล่าวนี้จะยังคงเพิ่มขึ้นต่อเนื่อง ประกอบกับช่วง COVID อาจจะทำให้การเติบโตการบริการลูกค้ากลุ่มองค์กรสูงขึ้นเป็นอัตราเร่ง

เราจะปรับตัวอย่างไร : ทำรูปแบบการขายให้เหมาะสมกับลูกค้ากลุ่มองค์กรเช่นออกใบกำกับภาษีได้ ทำใบเสนอราคาได้ วิธีการเดินเอกสารตามมาตรฐาน

ข้อที่ 9 : การทำการตลาดจะยากกว่าปีที่ผ่านๆมา

อธิบาย : ข้อนี้จะเป็นเรื่องที่แน่นอน และยากขึ้นทุกๆปีเนื่องจากวิธีการทำการตลาดแบบ Digital เป็นสิ่งที่ลอกเรียนแบบได้ง่าย ซึ่งหากให้ทำอะไรออกมาใหม่แล้วเห็นว่าดี ก็จะมีคนทำตามได้อย่างรวดเร็ว

เราจะปรับตัวอย่างไร : คิดและสร้างนวัตกรรมด้านการตลาดออกมาให้ได้ตลอดเวลา อย่าหยุดอยู่กับที่ อย่างน้อยที่สุด ก็ตามๆในสิ่งที่เขาทำแล้วดีให้ทันให้ได้ก่อน หากไม่สามารถสร้างนวัตกรรม

ข้อที่ 10 : การจำหน่ายสินค้าแบบ Live สดจะยากยิ่งขึ้น

อธิบาย : แม้จำนวนการ Live สดจะมีมากขึ้นเรื่อยๆ แต่จะเห็นได้ชัดเลยว่าปัจจุบันเหล่าดาวรุ่ง Live สดได้หายหน้า หายตาจากตลาดกันมากมาย อันเนื่องมาจากความสดใหม่ และวิธีการเริ่มที่จะไม่มีอะไรใหม่ๆออกมา จึงทำให้นับวันผู้ดู Live สดลดลงเรื่อยๆ หาก Page นั้นๆยังคงใช้รูปแบบเดิมในการ Live สด และเปลี่ยนไปดู Page Live อื่นๆ ที่น่าสนใจกว่า

เราจะปรับตัวอย่างไร : เหล่าผู้ค้าที่ Live สดจะต้องหาวิธีแปลกๆ เพื่อจูงใจคนดูกันให้ได้มากยิ่งขึ้น

- จบแล้ว -

FYI : แน่นอนว่าจะมีเรื่องต่างๆเกิดขึ้นมากกว่า 10 ข้อนี้แน่นอน ให้ผู้ประกอบการ E-Commerce ได้ทำตัวเองให้พร้อมกับการเปลี่ยนแปรงอยู่เสมอ ขอให้ท่านโชคดีครับ